วัดท่าห้วยคำ
วัดท่าห้วยคำ ตั้งอยู่เลขที่ ๑๔๗ หมู่ที่ ๘ บ้านท่าห้วยคำ ตำบลเหล่าหมี อำเภอดอนตาล จังหวัดมุกดาหาร  เป็นวัดราษฎร์ สังกัดมหานิกาย
ปัจจุบัน
วัดท่าห้วยคำ บ้านท่าห้วยคำ หมู่ที่ ๘ เขตปกครองคณะสงฆ์ตำบลเหล่าหมี เขต ๑ อำเภอดอนตาล จังหวัดมุกดาหาร ภาค ๑๐ หนตะวันออก สังกัดมหานิกาย ประเภท วัดราษฎร์  เป็นหมู่บ้านรักษาศีล ๕ เครือข่ายหน่วยอบรมประชาชนประจำตำบลเหล่าหมี

ขนาดที่ดิน และที่ตั้งวัด
วัดท่าห้วยคำ มีเนื้อที่ ๖ ไร่ ๒ งาน ๗๐ ตารางวา  เอกสารสิทธิ์เป็นที่ดินเขตนิคมสหกรณ์ดอนตาล
ที่ธรณีสงฆ์ ๑ แปลง เนื้อที่รวม ๒ไร่ (ที่วัดเก่า) เนื่องจากย้ายหมู่บ้าน

อาคารเสนาสนะ
๑.ศาลาการเปรียญ กว้าง๑๓ เมตร  ยาว ๒๐เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ.๒๕๓๗ อาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก
๒.กุฏิสงฆ์  ๓ หลัง เป็นคอนกรีตเสริมเหล็ก ๑ หลัง  ครึ่งตึกครึ่งไม้ ๑หลัง เป็นอาคารไม้ ๑  หลัง
๓.หอระฆัง หอกลอง ๑ หลัง 
๔.เรือนเก็บของเครื่องใช้พัสดุ ๑ หลัง
๕.อาคารรองรับพระสงฆ์   ๑ หลัง
๖.โรงครัว ขนาดเล็ก ๑ หลัง
๗.ห้องน้ำ สุขา ๒ หลัง
๘.หอกระจายข่าวสาร ๑ หอ

การบริหาร และการปกครอง
มีเจ้าอาวาสมาแล้ว ๑๑ รูป แต่เอาเท่าที่ทราบนาม ดังนี้
๑.หลวงพ่อหล  อุปกาโร  ตั้งแต่ พ.ศ.๒๔๘๒ - พ.ศ.๒๔๙๐
๒.หลวงพ่อผาง หิริธมฺโม ตั้งแต่  พ.ศ.๒๔๙๐- พ.ศ.๒๔๙๗
๓.หลวงพ่อลือ  ปุญโญ   ตั้งแต่  พ.ศ.๒๔๙๗- พ.ศ.๒๕๐๐
๔.หลวงพ่อคำ  ยตฺติโก   ตั้งแต่  พ.ศ.๒๕๐๐-พ.ศ.๒๕๐๔
๕.- ๑๐.ไม่ทราบนามแน่ชัด
๑๑. พระอธิการมนต์ชัย  อุตฺตโร.พ.ศ.๒๕๔๓- ปัจจุบัน

ประวัติความเป็นมาของชื่อวัด ผู้สร้างที่สำคัญซึ่งเกี่ยวข้องกับวัดและบ้าน
            เมื่อปี พระพุทธศักราช ๒๔๘๐ นายทัน กมลรักษ์, นายที่  กมลรักษ์, นายสุข ยืนยง, นายเสย ดีดวงพันธ์, นายหลวย ยืนยง , นายบุญตา ยืนยง พร้อมลูกหลานได้ย้ายครอบครัวมาจากบ้านนาซิง มาอยู่ตามไร่นา ต่อมาลูกหลานก็ได้ย้ายครอบครัว อพยพหนีโรคระบาดด้วย และหนีภัยสงครามตามกันมาได้พร้อมใจกันหาที่ดินเพื่อที่จะสร้างเป็นวัด เป็นที่พึ่งทางจิตใจของชาวบ้าน เมื่อหาที่ที่เหมาะสมกับการตั้งวัดได้แล้วก็ได้นิมนต์หลวงพ่อหล อุปกาโร มาจำพรรษาอยู่สร้างวัดวาอารามกับญาติโยมก็ได้พร้อมใจกันสร้างศาลาขึ้น ๑หลัง มุงด้วยหญ้าแฝก และสร้างกุฏิขึ้นอีก จำนวน ๒ หลัง  เมื่อเสร็จแล้วก็ได้หาเอาลูกหลานกุลบุตรเข้าบรรพชาอุปสมบทเป็นภิกษุ อีก๒รูป ได้สามเณรอีก๓รูป มาอยู่จำพรรษาในวัดแห่งนี้
                ในปี พระพุทธศักราช ๒๔๘๒ ได้สร้างกุฏิอาคาร ๑ หลัง เมื่อปีพระพุทธศักราช ๒๕๓๓ รื้อศาลาหลังเก่า แล้วสร้างใหม่เป็นอาคารครึ่งตึกครึ่งไม้ กว้าง ๑๓ เมตร ยาว ๒๐ เมตร ปีพระพุทธศักราช ๒๕๓๗ได้รื้อศาลาหลังเก่าแล้วสร้างใหม่เป็นอาคารคอนกรีต และได้สร้างกุฏิไม้ อีก๑หลัง ปพระพุทธศักราช๒๕๔๕ ก็สร้างกุฏิคอนกรีตชั้นเดียว ๑ หลัง พระพุทธศักราช๒๕๕๗ สร้างกำแพงวัดและประตูโขง ก็ได้พัฒนาวัดสืบต่อมาปี๒๕๖๑ สร้างกุฏิคอนกรีตยกพื้นชั้นเดียวบันได๓ขั้น ขึ้น๑ หลังค่าก่อสร้าง๕๐๐,๐๐๐บาท  ปี พระพุทธศักราช๒๕๖๒ มีพายุโพดุล ได้โหมกระหน่ำทำให้นำ้ท่วมกำแพงพังเสียหาย ต้องระดมทุนบูรณะ และของบประมาณจากสำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดมุกดาหาร มาสมทบในปี๒๕๖๓ แล้วเสร็จก็สร้างหอระฆัง ๑หลังต่อมาอีก ๒๕๖๔ สร้างที่พักรับรองคณะสงฆ์ ๑ หลัง       
               ตามประวัติแบบระเอียดคือวัดท่าห้วยคำ ขณะนั้นคือพ.ศ. ๒๔๘๐ บ้านท่าห้วยคำ ตำบลโพธิ์ไทร อำเภอมุกดาหาร จังหวัดนครพนม  แล้วต่อมายกฐานะเป็นกิ่งอำเภอดอนตาลเมื่อ ๒๖ มกราคม พ.ศ.๒๕๐๖ วัดท่าห้วยคำ บ้านท่าห้วยคำ จึงอยู่ในเขต ตำบลโพธิ์ไทร กิ่งอำเภอดอนตาล จังหวัดนครพนม แล้วต่อมาได้มีประกาศพระราชกฤษฏีกาตั้งเป็นอำเภอดอนตาลเมื่อ พ.ศ.๒๕๑๗เป็นวัดท่าห้วยคำ บ้านท่าห้วยคำ จึงอยู่ในเขต ตำบลโพธิ์ไทร อำเภอดอนตาล จังหวัดนครพนม  และตามประกาศราชกิจจานุเษกษา   เล่มที่ ๙๑  ตอนที่ ๕๔   และต่อมาเมื่อวันที่ ๒๘ มีนาคม ๒๕๑๗ ได้แต่งตั้งตำบลเหล่าหมีขึ้น วัดท่าห้วยคำ บ้านท่าห้วยคำ จึงอยู่ในเขต ตำบลเหล่าหมี อำเภอดอนตาล จังหวัดนครพนม  ต่อมาวันที่๒๗ กันยายน พ.ศ. ๒๕๒๕ ยกฐานะอำเภอมุกดาหาร เป็นจังหวัดมุกดาหาร วัดท่าห้วยคำ บ้านท่าห้วยคำ จึงอยู่ในเขต ตำบลเหล่าหมี อำเภอดอนตาล จังหวัดมุกดาหาร  เขตปกครองคณะสงฆ์ตำบลเหล่าหมี - นาสะเม็ง แล้ว พ.ศ.๒๕๓๓ โดยมี พระครูสิริธรรรโมภาสเป็นเจ้าคณะตำบลเหล่าหมีเป็นผู้ปกครอง มีประกาศเปลี่ยนแปลงจากเขตปกครองคณะสงฆ์เหล่าหมี-นาสะเม็ง เป็นเขตปกครองคณะสงฆ์ตำบลตำบลเหล่าหมี ต่อมาในปี พ.ศ.๒๕๓๙ วัดท่าห้วยคำ บ้านท่าห้วยคำ เขตการปกครองคณะสงฆ์ตำบลเหล่าหมี อำเภอดอนตาล จังหวัดมุกดาหาร  ภาค๑๐ หนตะวันออก สังกัดมหานิกาย ล่าสุดปีพ.ศ.๒๕๖๔ มีประกาศเจ้าคณะจังหวัดมุกดาหาร ตามแถลงการณ์คณะสงฆ์ เล่มที่๑๐๙ ตอนที่๑๒ วันที่ ๒๕ ธันวาคม ๒๕๖๔ มีการ กำหนดการปกครองเป็นกรณีพิเศษ ๒๕๖๔ ตามข้อ๖ และ๖.๑ให้เป็นตำบลเหล่าหมีเขต ๑ และเขต ๒ จึงกลายเป็น วัดท่าห้วยคำ บ้านท่าห้วยคำ เขตปกครองคณะสงฆ์ตำบลเหล่าหมีเขต ๑ เขตปกครองคณะสงฆ์อำเภอดอนตาล เขตปกครองคณะสงฆ์จังหวัดมุกดาหาร การคณะสงฆ์ภาค ๑๐ หนตะวันออก สังกัดมหานิกาย แห่งราชอาณาจักรไทย